W branży drobiarskiej żywienie staje się coraz bardziej precyzyjną dziedziną. W obliczu rosnących oczekiwań konsumentów, dotyczących jakości mięsa i zrównoważonej produkcji, hodowcy szukają rozwiązań, które poprawiają wyniki produkcyjne, a jednocześnie są korzystne dla zdrowia ptaków. Jednym z mniej oczywistych, ale coraz częściej stosowanych składników paszy, jest olej rybny. Produkt o silnym zapachu i specyficznym składzie, który przez lata budził mieszane opinie, dziś zyskuje nowe uznanie – szczególnie w kontekście intensywnego żywienia brojlerów i niosek.
Bogactwo kwasów tłuszczowych omega-3
Olej rybny wyróżnia się zawartością długołańcuchowych kwasów tłuszczowych omega-3 – głównie EPA (eikozapentaenowego) i DHA (dokozaheksaenowego). Ich obecność w diecie drobiu przynosi szereg korzyści:
- wspierają funkcjonowanie układu odpornościowego,
- ograniczają reakcje zapalne,
- poprawiają kondycję skóry i piór,
- pozytywnie wpływają na rozwój układu nerwowego piskląt.
W przypadku niosek, suplementacja olejem rybnym przekłada się również na wyższą zawartość omega-3 w jajach. Dla konsumentów oznacza to produkt o większej wartości odżywczej, a dla producentów możliwość wprowadzenia na rynek żywności funkcjonalnej.
Lepsza strawność i wydajność żywienia
Tłuszcz w diecie drobiu pełni dwie podstawowe funkcje – dostarcza energii i zwiększa smakowitość paszy. Olej rybny dobrze wpisuje się w oba te zadania. W porównaniu z tłuszczami roślinnymi, charakteryzuje się wysoką strawnością – szczególnie u młodych ptaków, które mają jeszcze nie w pełni rozwinięty układ enzymatyczny.
Lepsza strawność tłuszczu oznacza większą przyswajalność energii, co z kolei przekłada się na:
- szybszy przyrost masy ciała,
- lepszą konwersję paszy (FCR),
- mniejsze straty energetyczne.
W gospodarstwach, gdzie liczy się każdy punkt procentowy efektywności, te różnice mogą mieć wymierne znaczenie. Dodatkowo, obecność oleju rybnego często skutkuje wyraźnym zwiększeniem apetytu, co jest szczególnie cenne w okresach stresu cieplnego lub zmian paszowych.
Naturalne wsparcie zdrowia i odporności
Olej paszowy rybny wykazuje działanie immunomodulujące. Dzięki obecności bioaktywnych związków tłuszczowych wspomaga odpowiedź organizmu na infekcje wirusowe i bakteryjne. Ptaki żywione mieszankami z dodatkiem oleju rybnego wykazują niższą śmiertelność i lepsze wyniki zdrowotne, zwłaszcza w intensywnych systemach produkcji.
Obserwuje się również mniejsze nasilenie chorób układu oddechowego i lepszy stan jelit. Zmniejsza się ryzyko wystąpienia stanów zapalnych, co ma znaczenie zwłaszcza w kontekście rosnącej presji ograniczania stosowania antybiotyków w produkcji zwierzęcej.
Dodatkową zaletą jest pozytywny wpływ na profil lipidowy tkanek – mięso ptaków karmionych olejem rybnym zawiera więcej korzystnych kwasów omega-3 i mniej nasyconych kwasów tłuszczowych. W efekcie hodowca uzyskuje produkt lepiej oceniany przez dietetyków i konsumentów.
Praktyczne aspekty stosowania
Choć korzyści ze stosowania oleju rybnego są wyraźne, warto mieć na uwadze kilka kwestii praktycznych. Przede wszystkim: jakość surowca. Olej paszowy powinien być stabilizowany przeciwutleniaczami i pochodzić ze sprawdzonych źródeł. Utleniony olej traci swoje właściwości, a jego stosowanie może być wręcz szkodliwe.
Kolejną kwestią jest dawkowanie. W żywieniu drobiu najczęściej stosuje się 0,5–2% oleju rybnego w mieszance. Przekroczenie tych wartości może nieść ryzyko pogorszenia cech sensorycznych mięsa lub jaj (rybi zapach), szczególnie przy braku odpowiedniego bilansowania dawki tłuszczów.
Warto również pamiętać, że olej rybny może być stosowany rotacyjnie – jako wsparcie w okresach krytycznych (np. przy wprowadzaniu nowych partii piskląt, zmianie paszy, w czasie szczepień) albo w celu wzbogacenia wartości odżywczej jaj w wybranych tygodniach produkcji.